Κάθε 2 χρόνια καταγράφεται μία φωτιά 36.000 στρεμμάτων ενώ μία μεγαπυρκαγιά σαν της Δαδιάς (950.000 στρεμμάτων) κάθε 2.000 έτη - Τι δείχνει έρευνα από το Πανεπιστήμιο Πατρών Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα καταγράφει όλο και πιο συχνά μεγάλες πυρκαγιές, που πριν από λίγες δεκαετίες θα
Κάθε 2 χρόνια καταγράφεται μία φωτιά 36.000 στρεμμάτων ενώ μία μεγαπυρκαγιά σαν της Δαδιάς (950.000 στρεμμάτων) κάθε 2.000 έτη - Τι δείχνει έρευνα από το Πανεπιστήμιο Πατρών
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα καταγράφει όλο και πιο συχνά μεγάλες πυρκαγιές, που πριν από λίγες δεκαετίες θα θεωρούνταν ακραίες, με τη συχνότητα, την έκταση αλλά κυρίως την έντασή τους να αυξάνονται δραματικά. Το ερώτημα που πλέον τίθεται επισταμένως είναι πόσο σπάνιες είναι τελικά οι μεγάλες πυρκαγιές;.
Την απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνουν δύο έλληνες επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Πατρών, οι οποίοι επί έναν χρόνο πραγματοποίησαν έρευνα, που δημοσιεύθηκε πριν από μόλις έναν μήνα.
Χρησιμοποιώντας 28.658 συμβάντα πυρκαγιών που έχουν καταγραφεί από την Ελληνική Δασική Υπηρεσία και εφαρμόζοντας τη Θεωρία των Ακραίων Τιμών ο καθηγητής Μαθηματικής Προσομοίωσης Περιβαλλοντικών Συστημάτων Φραγκίσκος Κουτελιέρης και ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Πληροφορικής, Τηλεπισκόπησης και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών Νίκος Κούτσιας υπολόγισαν τους χρόνους επανεμφάνισης πυρκαγιών συγκεκριμένων μεγεθών. Αλλωστε, όπως εξηγούν στα ΝΕΑ, οι δύο καθηγητές από το Τμήμα Αειφορικής Γεωργίας του Πανεπιστημίου Πατρών, ο χαρακτηρισμός των πυρκαγιών αποκλειστικά με βάση την καμένη έκταση είναι ελλιπής ως προς την εκτίμηση της σημασίας τους, γι αυτό και μια εναλλακτική προσέγγιση περιλαμβάνει την ενσωμάτωση της έννοιας του χρόνου επαναφοράς, δηλαδή το πόσο συχνά αναμένεται να εμφανιστεί μια πυρκαγιά δεδομένου μεγέθους.
Ετσι, λοιπόν, στην Ελλάδα μια πυρκαγιά της τάξης των 36.000 στρεμμάτων βρήκαν πως συμβαίνει κάθε δύο χρόνια, ενώ μια πυρκαγιά των 69.000 στρεμμάτων κάθε πέντε χρόνια. Η πυρκαγιά της Εύβοιας το 2021, η οποία έκαψε περί τα 450.000 στρέμματα αντιστοιχεί σε ένα γεγονός με χρόνο επανεμφάνισης τα 200 έτη. Το πιο εντυπωσιακό, δε, επιστημονικό εύρημα αφορά την πυρκαγιά της Δαδιάς το 2023, που κατέκαιγε για 16 συνεχόμενες ημέρες, με την εξωπραγματική για τα ελληνικά δεδομένα καμένη έκταση των 950.000 στρεμμάτων. Μία τέτοιου μεγέθους πυρκαγιά, σύμφωνα με τους έλληνες επιστήμονες, αναμένεται μία φορά στα 2.000 έτη(!).
Για τις Αρχές, η κατανόηση της αναμενόμενης συχνότητας συμβάντων συγκεκριμένου μεγέθους είναι απαραίτητη για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό και την κατανομή πόρων συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, του προσωπικού και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, είναι κρίσιμο για τις διοικητικές δομές να αξιολογήσουν την πιθανότητα να αντιμετωπίσουν πυρκαγιά συγκεκριμένου μεγέθους. Η γνώση του κατά πόσον μια πυρκαγιά 5.000 ή 10.000 εκταρίων αναμένεται μία φορά κάθε 10 χρόνια έναντι μίας φοράς κάθε 50 χρόνια, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις προσπάθειες και τα σχέδια ετοιμότητάς τους. Αυτές οι πληροφορίες διαμορφώνουν τις στρατηγικές πρόληψης πυρκαγιών, την ικανότητα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για τη διαχείριση τέτοιων συμβάντων. Κατανοώντας πόσο συχνά είναι πιθανό να συμβούν μεγάλες πυρκαγιές, τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας, μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τους κινδύνους που σχετίζονται με τις πυρκαγιές, αλλά και να μετριάσουν τις επιπτώσεις τους, εξηγούν.
Συσσώρευση βιομάζας και καύσιμης ύλης
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, πολλές πυρκαγιές σε δασικές εκτάσεις στην Ελλάδα έχουν οδηγήσει σε εξαιρετικά μεγάλο μέγεθος καμένων εκτάσεων που αν και αναμένονται να συμβούν σε σχετικά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, εν τούτοις συμβαίνουν πολύ συχνά. Από την άλλη η κλιματική αλλαγή, με τις ακραίες θερμοκρασίες, μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και πυρκαγιές που θα συνέβαιναν κάθε 10 χρόνια, να τις βλέπουμε όλο και πιο συχνά. Σε αυτό σίγουρα συμβάλλει η καύσιμη ύλη που υπάρχει στα δάση, που δεν είναι άλλη από τη βιομάζα. Γι αυτό και είναι επιτακτική η διαχείρισή της, εξηγεί ο Ν. Κούτσιας. Παλαιότερα, προσθέτει, με τη βόσκηση των ζώων, ο άνθρωπος ήταν μέσα στο δάσος, έπαιρνε την καύσιμη ύλη, έπαιρνε τα ξύλα. Από τη δεκαετία του 70, ωστόσο, ο άνθρωπος άρχισε να εγκαταλείπει τις αγροτικές και δασικές περιοχές και τις εργασίες που έκανε σε αυτές, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση βιομάζας και καύσιμης ύλης. Κι αυτό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι ένα μεγάλο ζήτημα, το οποίο σχετίζεται με τις δασικές πυρκαγιές ολόκληρης της Μεσογείου. Σήμερα, που ενδεχόμενα δεν υπάρχουν οι οικονομικοί πόροι, θα πρέπει να βρούμε ιδέες και λύσεις για τη διαχείριση της βιομάζας. Εάν με ρωτάτε, το κλειδί είναι ο τρόπος ζωής, να μην εγκαταλείπουμε την ύπαιθρο και τα δάση.
Πηγή: in.gr
