Η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η FAO, μέσω της νέας έκθεσης The State of the Worlds Land and Water Resources for Food and Agriculture (SOLAW 2025), προειδοποιεί ότι για να τραφεί ένας πλανήτης με σχεδόν 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους έως το 2050, η ανθρωπότητα θα πρέπει να αλλάξει
Η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η FAO, μέσω της νέας έκθεσης The State of the Worlds Land and Water Resources for Food and Agriculture (SOLAW 2025), προειδοποιεί ότι για να τραφεί ένας πλανήτης με σχεδόν 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους έως το 2050, η ανθρωπότητα θα πρέπει να αλλάξει ριζικά πώς διαχειρίζεται τη γη, το έδαφος και το νερό. Πόροι που συχνά θεωρούνται δεδομένοι, αλλά στην πραγματικότητα είναι πεπερασμένοι και ήδη βρίσκονται υπό τεράστια πίεση.
Το 2024, 673 εκατομμύρια άνθρωποι βίωσαν πείνα, ενώ οι επαναλαμβανόμενες επισιτιστικές κρίσεις δείχνουν ότι το σημερινό σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος. Με τον παγκόσμιο πληθυσμό να αναμένεται να φτάσει τα 9,7 δισ. έως το 2050, η γεωργία καλείται να παράγει 50% περισσότερη τροφή, ζωοτροφές και ίνες σε σύγκριση με το 2012 και 25% περισσότερο γλυκό νερό.
Τα τελευταία 60 χρόνια, η παγκόσμια αγροτική παραγωγή τριπλασιάστηκε ενώ η έκταση της γεωργικής γης αυξήθηκε μόλις 8%. Το οικονομικό όφελος ήταν σημαντικό, όμως το περιβαλλοντικό κόστος τεράστιο: πάνω από 60% της υποβάθμισης γης που προκαλείται από τον άνθρωπο συμβαίνει σε γεωργικές εκτάσεις.
Η λύση δεν μπορεί πλέον να είναι η επέκταση σε νέες περιοχές. Η αποψίλωση ή η μετατροπή εύθραυστων οικοσυστημάτων θα επιτάχυνε την κατάρρευση βιοποικιλότητας και οικολογικών λειτουργιών από τις οποίες εξαρτάται η ίδια η παραγωγή τροφής.
Η έκθεση SOLAW 2025 παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο λύσεων βασισμένων στην επιστήμη:
- Κλείσιμο των αποδόσεων (yield gaps) μεταξύ τωρινής και δυνητικής παραγωγής.
- Ανθεκτικές ποικιλίες που μπορούν να ανταποκριθούν σε ξηρασία, ακραία φαινόμενα και έλλειψη νερού.
- Πρακτικές βιώσιμης και προσαρμοσμένης χρήσης πόρων ανάλογα με το είδος του εδάφους και των υδάτων.
- Διατήρηση υγρασίας εδάφους, καλλιέργειες ανθεκτικές στην ξηρασία και οργανική λίπανση.
- Αγροδασοκομία, εναλλαγή βοσκής, εμπλουτισμός λιβαδιών, συστήματα ρυζιούιχθυοκαλλιέργειας.
- Η βροχοεξαρτώμενη γεωργία, στην οποία βασίζονται εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κρυμμένους μοχλούς ανάπτυξης. Στην υποσαχάρια Αφρική, οι αποδόσεις των καλλιεργειών φτάνουν μόλις στο 24% του πραγματικού δυναμικού τους.
- Η FAO αναφέρει ότι ο κόσμος έχει τη δυναμική να παράγει τροφή για 10,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους έως το 2085, όταν και αναμένεται η κορύφωση του πληθυσμού. Το ερώτημα όμως είναι το πώς θα παραχθεί αυτή η τροφή και με ποιο κόστος.
- Καμία λύση δεν είναι καθολική. Απαιτείται συντονισμός και διοίκηση υψηλού επιπέδου
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι λύσεις δεν μπορούν να είναι ομοιόμορφες.
Χρειάζονται:
- συνεκτικές πολιτικές,
- ισχυρή διακυβέρνηση,
- ανοιχτά δεδομένα,
- τεχνολογική καινοτομία,
- χρηματοδοτικά εργαλεία και κίνητρα,
- ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων και θεσμών.
Με την κλιματική κρίση να αναδιαμορφώνει τον παγκόσμιο χάρτη της γεωργίας, οι επιλογές που θα γίνουν σήμερα θα καθορίσουν αν οι μελλοντικές γενιές θα έχουν ασφαλή πρόσβαση σε τροφή. Όπως σημειώνει ο Γενικός Διευθυντής της FAO, Κιού Ντονγκού: Οι αποφάσεις που λαμβάνουμε τώρα για τη γη και το νερό, θα καθορίσουν την ικανότητά μας να θρέψουμε τον κόσμο στο μέλλον.
Το 2026, τα τρία μεγάλα Συνέδρια για τη βιοποικιλότητα (CBD), την καταπολέμηση της ερημοποίησης (UNCCD) και την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) θα ανοίξουν κρίσιμες συζητήσεις. Η SOLAW 2025 λειτουργεί ως κοινή επιστημονική βάση για ολοκληρωμένες λύσεις στη διαχείριση γης, εδάφους και νερού, βοηθώντας τις κυβερνήσεις να ευθυγραμμίσουν πολιτικές για βιώσιμα αγροδιατροφικά συστήματα.
Το μήνυμα της FAO είναι σαφές: η προστασία της γης, του εδάφους και του νερού δεν είναι απλώς περιβαλλοντικό καθήκον, αλλά είναι προϋπόθεση για τη ζωή, την ευημερία και τη σταθερότητα του πλανήτη.
Πηγή: tanea.gr
